ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ

Во бугарските медиуми деновиве „грмна“ веста дека тамошни современи историчари, кои ги „уточниле“ стенограмите на Пејо Јаворов, најголемиот биограф на Гоце Делчев, го откриле „бугарскиот карактер“ на идеологот на македонската револуционерна борба. Професорот д-р Стефан Влахов - Мицов за „Време“ го анализираше „откритието“ на неговите бугарски колеги и еве до какви сознанија дојде. Со навидум ситни преправки, една клучна реченица на Гоце Делчев доби сосема поинаква смисла. Преправката е навистина „малка“. Од технички аспект, само зборот „секое“ станал „бугарско“. Најновиот историски фалсификат е направен во наводното „фототипско“ издание на личните дневници на поетот, подготвено по повод 130-годишнината од неговото раѓање. Со оглед на тоа дека постојат и претходни изданија на дневниците, лесно се докажуваат најновите наивни фалсифукувања на историјата во Бугарија. Најновата ѓурултија ја крена новото фототипно издание „Личните дневници на П. К. Јаворов“ по повод 130-годишнината од раѓањето на бугарскиот поет Пејо Јаворов. Во издание се сместени и куп измислени наслови, како што се „Откриени ајдучките архиви на Јаворов“, во рубриката „Сензационално“ на весникот „Стандард“ од 11 јануари 2008 година и „Непознати стихови и записи на Јаворов“ во весникот „Дневен труд“, од 13 јануари годинава, а пред тоа беа објавени и уште покатегорични написи, како оној: „Гоце Делчев се изјаснувал како Бугарин“. Зошто велам невистинити или неточни наслови? Бидејќи местото каде што е пронајден деветтиот бележник на поетот, не само што отсекогаш било познато, туку и дел од содржината е публикуван уште во времето на триесеттите и четириесеттите години на 20 век. Другиот дел што го засега македонскиот период на Јаворов, е познат од двете изданија на книгата „П. К. Јаворов - летопис за животот и делото“ од Ганка Најденова-Стојанова, роднина на поетот. Првото е печатено во 1959 година, а преработено и дополнето во 1966 година. Од 1995 година споменатите бележници се чуваат во Народната библиотека „Св. Кирил и Методиј“ во Софија, па од споредбата се гледа дека тука нема ништо неизвесно и сензационално. Всушност, сензацијата почна пред неколку денови, со помпезната промоција во Народната библиотека на луксузно опремениот том „Личните белешки на П. К. Јаворов“, Софија 2008, во издание на „Захариј Стојанов“. И уште попрецизно, од една фраза на Гоце Делчев прочитана на нов начин, што Јаворов ја запишал во бележникот. Да појасниме: од деветте бележници на поетот два се пишувани со стенографско писмо. Јаворов изучувал стенографија во Пловдивската гимназија само една година. За толкав период може да се усвојат само основните принципи без да се постигне којзнае каква брзина при пишувањето. Поинаку речено, нема посебна разлика дали ќе ги запишувате зборовите стенографски или со обично писмо. Затоа и Јаворов не се обидувал да стенографира разговори за што е потребна брзина и техника, а запишувал одделни фрази, датуми и имиња. Следува логично прашање: Зошто поетот го користи стенографското запишување што не го владеел добро? Одговорот е во содржината на двата бележника. Означениот како Бележник број 4 е воден во периодот од шести јануари до 25 април и од 19 до 25 мај 1903 година, кога Јаворов бил во четите на Гоце Делчев, и потоа на Јане Сандански. Бележникот број 5, пак, го утврдува патувањето на Јаворов до Женева и Париз во 1904 година. Очебијно, Јаворов не сакал белешките да им бидат достапни на оние што во тоа време го одбегнувале, ниту пак на подоцнежните љубопитни погледи. Да не заборавиме дека во тоа време малкумина имале познавања од стенографијата. Многу подоцна, кога потписникот на овие редови активно се занимаваше со стенографија, интересирањата за стенографијата беа особено големи. Но, да се вратам на прочуената фраза на Делчев, запишана од Јаворов на 12 јануари 1903 година. Во досегашната редакција на Ганка Најденова - Стојанова „Летопис. . . . “, 1986 г. стр. 181 таа звучи вака: / Јас: Црното забулено. Дел/ ч/ев ќе го искинам тоа забулено. Ќе огрее сонцето на слободата, не на секое сонце. Јас. . . / Бидејќи Јаворов на повеќе места со стенографски запис ги запишува целите зборови, нивното прочитување не е воопшто тешко. Во контекст на дневната врева што ја покрена бугарската пропаганда изгледа дека проблемот е само во прочитувањето на зборот „секое“, кој според новата редакција е определен како „бугарско“. Практично, бомбата на дневните пропагатори отпорано ја фрли Најденова-Стоилова, а денес тие се држат за фитиљот. Утре: Големи фалсификати со една цртичка

Прославени 136 години од раѓањето на Гоце Делчев

„Со целокупната своја дејност Гоце Делчев создал посебна традиција и оставил длабоки траги во историското паметење на народот во Македонија, што не можат да бидат избришани со фарисејските извртувања на историјата-рече меѓу другото во својата беседа проф. д-р. Марија Пандевска.

На свеченоста, која се одржа во црквата „Св. Спас“ во Скопје, во присуство на г.г. Стефан и претставници на Македонската православна црква, претставници на Владата, Собранието на Република Македонија, Здружението на борците на Македонија, претставници на Собранието на град Скопје, како и претставници на Меѓународната манифестација „Гоцеви денови“, говореше г. Кирил, кој при тоа истакна дека: „Големите луѓе и нивните дела секогаш се светилник за својот народ. Така и Гоце Делчев беше светилник за македонскиот народ, чија земја е секогаш во виорот на случувањата на овие немирни балкански простори.

136 години од раѓањето на Гоце Делчев

Макфакс

Гоце Делчев

Македонија денеска со низа пригодни настани ја одбележува 136-годишнината од раѓањето на Гоце Делчев, еден од најголемите револуционери на македонскиот народ.

На неговиот гроб во црквата Свети Спас во Скопје претпладнето цвеќе положија висока владина делегација, предводена од премиерот Никола Груевски, од кабинетот на претседателот Бранко Црвенковски, Собранието, на Армијата на Македонија, Здружението на борци на Македонија, на МАНУ, како и на организации кои го носат неговото име.

По повод годишнината од раѓањето на Делчев, пригодна реч за неговиот лик и дело одржа професор д-р Марија Пандевска.

Гоце Делчев е роден на 4 февруари 1872 година во Кукуш, Егејска Македонија. По завршувањето на Воената академија во Софија во 1891 година, се враќа во Македонија како учител во Штип, каде се запознава со Даме Груев, еден од основачите на ТМОРО.

Како резултат на блиското пријателство меѓу двајцата, Делчев и се придружил на Организацијата во 1895 година, набрзо станувајќи еден од нејзините лидери.

Гоце Делчев загина на 4 мај 1903 година, во борба со турската војска во близина на селото Баница.

Меѓу поновата историографија нема дилеми дека Делчев бил предаден, но се уште нема јасни одговори од кого.

Неговите посмртни останки прво се пренесени во Бугарија, за на 11 октомври 1946 година да бидат пренесени во Скопје, во црквата Свети Спас.