БЕСЕДА

за недовербата на маловерните

Кој е Овој, та и ветровите и морето Му се покоруваат (Мт. 8:27)?

            Така прашувале апостолите кои сеуште не Го познавале Господа Исуса, гледајќи Го како го стишува разбранетото море и ветровите. Кој е Овој, та и ветровите и морето Му се покоруваат? Тоа е Оној Кој ги создал и ветровите и морето. Какво чудо е неговите творби да го слушаат? Зарем секирата не е послушно орудие во оние раце кои ја направиле. Господ сé создал со збор, па затоа и сé се покорува на Неговиот збор.

            Кој е Овој, браќа? Тоа е Оној истиот Кој и пред тоа ги подигнувал ветровите и ги смирувал, и Кој го разбранувал морето и го смирувал. Тоа е Оној истиот Којшто и денес тоа го прави. Како човек Тој застанал пред луѓето и им се заканил на разиграниот ветар и на разбеснетото море за да ја уништи заблудата кај луѓето дека ветровите и морето се движат и се смируваат или како слеп случај или со некоја злобна сила, и засекогаш да ја открие вистината дека умната и добра сила на Создателот управува и им заповеда на сите стихии според Својата промисла.

            Кој е Овој? - прашувале апостолите. Тоа е безгрешниот Син Божји, о свети апостоли, чие што име вие ќе го пронесете по целиот свет и за чие што име вие ќе бидете мачени и заклани како јагниња од волци. Кои се волците? Оние кои мислат дека ветрот се раздвижува самиот од себе и  морето само од себе се разбранува и стивнува, или самото од себе, или од ѓаволот. О свети апсотоли, кои прашавте и вистински одговор добивте, и вистината на целиот свет ја објавивте, молете се за нас и ние да се просветитме со таа вистина.

            О Господи, сеумен и сесилен, смири ги ветровите на гревот и стивни ја бурата на нашите валкани и недостојни страсти. На Тебе слава и вечна пофалба. Амин.

27 ЈАНУАРИ/9 ФЕВРУАРИ

            1. Св. Јован Златоуст  - златна труба на православието. Споменот на ова светило на Црквата се празнува на 13 ноември и на 30 јануари, а на овој ден се празнува преносот на неговите чесни мошти од ерменското село Коман (каде што како прогонет умрел) во Цариград каде што порано како патријарх управувал со Црквата. Кога се навршиле 30 години од неговата смрт, патријархот Прокл одржал говор во спомен на својот духовен отец и наставник, и со тој говор толку ја разгорел љубовта на народот и царот Теодосиј Помладиот кон големиот светител, што сите посакале Златоустовите мошти да се пренесат во Цариград. Се раскажува дека ковчегот со моштите никако не можеле да го поместат сé додека царот не му напишал писмо на Златоуст, молејќи го за прошка (бидејќи мајката на Теодосиј, Евдоксија, била виновна за прогонството на светителот) и повикувајќи го да дојде во Цариград, некогашната своја резиденција. Кога ова покајничко писмо било положено на ковчегот, тој станал сосема лесен. При преносот, многу болни, кои се допреле до ковчегот, оздравеле. Кога моштите пристигнале во престолнината, тогаш царот повторно над моштите го молел светителот за прошка во името на својата мајка и тоа како таа сама од себе да говори: 'Додека живеев во привремен живот, штета ти направив, а сега кога ти живееш бесмртен живот, биди корисен на мојата душа. Мојата слава помина и ништо не ми помогна; помогни ми, ти, оче, во твојата слава, помогни ми пред да бидам осудена на Судот Христов!" Кога светителот бил внесен во црквата на светите апостоли и поставен на патријаршискиот престол, тогаш масата од народ ги слушнала од уста неговите зборови: 'Мир на сите!" Преносот на моштите на св. Јован Златоуст е извршен во 438 година.

            2. Преп. Тит Печерски. Прво бил војник, па кога во некоја борба бил ранет во главата, тој се повлекол во печерскиот манастир каде што оздравел и го примил монаштвото. Времето го поминувал во непрестајно оплакување на своите поранешни гревови. Пред смртта, преку некоја небесна појава бил известен дека сите гревови му биле опростени. Неговите мошти почиваат во Теодосиевите пештери.

81 godina od ubistvoto na makedonksiot revolucioner Djorce Petrov

"DJORCE PETROV -- RAZUMOT NA MAKEDONIJA"

Makedonskoto osloboditelno delo, kako kauza za pretenzii na samostoen zivot i inicijativa za dejstvo, kako naroden ideal, ne im e po vkusot i zelbite na politikantite. Site tie, bez razlika na partii i ubeduvanja, se zanimavaat so nego do tolku dokolku toa moze da bide eksploatirano vo drzavnicki i politicki odnos ili pak za nekakvi licni bogatenja. Vo momentot koga toa bi pocnalo da pretstavuva od sebe nesto poseriozno, tie stanuvaat negovi smrtni neprijateli i besceremonijalni progonuvasi...

Denesnite upravnici na Bugarija, so svoeto drzenje po makedonskoto prasanje, uste poveke ne uveruvaat deka tie vo dusite svoi ne se razlikuvaat vo nisto od avstriskite, grckite i srpskite -- kako niv i tie gledaat na nasata zemja kako moznost za grabez.

Vo prvite dve decenii od izminatiot vek, predadeni ili ubieni od platenickite k*rsumi ke padnat istaknatite makedonski revolucioneri Goce Delcev, Dame Gruev, Nicola Karen, Hereto Zuni, Peer Toes, Djordji Sugared, a kaki najkrvava presmetka na vrhovizmot od Sofija e ubistvoto na Jane Sandanski. Na Petrov mu bese sudeno da gi nadzivee, no recisi vo celiot ovoj period se pletese mrezata okolu nego, za naskoro da se najde prv vo crnata serija politicki ubistva, sto gi organizira velikobugarskata reakcija, so pomos na platenickata i banditska, takanarecena "avtonomisticka VMRO" na Todor Aleksandrov i Aleksandar Protodjerov, ludje na carskiot sofiski dvor.

VO ZADNINATA...

....na ubistvoto na istaknatiot lider na makedonskoto revolucionerno dvizenje, Djorce Petrov, stojat i nastanite od pred i po Ilindenskoto vostanie. Petrov, koj zaedno so Delcev bese pretstavnik na Zadgranicnoto pretstavnistvo na Centralniot komitet na VMRO, se sprotivstavi na predvremenoto vostanie, a dejstvuvajki vo centarot na Bugarija, vo Sofija, si sozdade niza neprijateli. Borejki se i zalagajki se za makedonskoto osloboditelno delo, toj i kako ucesnik vo Ilindenskoto vostanie, no i so poznatata i slavna bitka kaj Canista, ke dokaze deka ne samo so pero, tuku i so oru`je v raka, mo`e da se bori za osloboduvawe i osamostojuvanje na porobena i rascerecena Makedonija.

So vakvite stavovi, toj prakticno ja iskazuvase kritikata od imeto na makedonskite revolucioneri, upatena do sanstefanskite ideali za golema Bugarija vo cii granici bi se nasla i Makedonija. A edinstvenata cel na vrhovizmot i na velikobugarskata reakcija, bese unistuvanje po sekoja cena, ne birajki sredstva, na sekoj onoj sto ke ja spomene avtonomnosta, posebnota i pravoto na makedonskata nacija za samoopredeluvanje i sopstvena drzavnost. Upornoto prisustvo na Djorce Petrov vo Bugarija, kade sto srede Sofija tvrdoglavo opstojuvase na napadite, proklamirase novi sredstva, a i nasocuvase novi moznosti za resavanje na prasanjata okolu celosno osloboduvanje na Makedonija go vodea direktno vo racete na platenite ubijci.

Vo stanot na polkovnikot Bebleskov vo Sofija se odrzaa zagovornickite sostanoci za edna cela serija politicki ubistva. Prv na spisokot bese Djorce Petrov. Organizatorite na ubistvoto na Petrov nemaa hrabrost sami da go storat toa, no sepak ne se otkazaa od svojata crna zamisla. Ubiec mora da se pronajde, po sekoja cena, pa makar i so izmama, kako sto se sluci.

Na denot na ubistvoto, 28 juni 1921 godina, Djorce trga vo kafeanceto "Marfi", kade sto se sostanuval so svoite drugari. Po razgovorite toj najrano od site go napusta drustvoto, bidejki e prinuden da se vrati doma vo ranite vecerni casovi, dodeka se uste ne e stemneto. Edinstvenata pricina za toa e narusenoto zdravje i slabiot vid, koj go tera na vreme da se pribere doma od sofiskite ulici. I taa vecer, trgnuva kon svojot emigrantski dom vo sofiskata ulica "Veslec", bez da pretcuvstvuva nesto tragicno za sebe. Kako i sekogas, zadlabocen vo razmisluvanjata za sudbinata na svojot narod, odi poleka i bez pridruzba. Vrakanjeto kon domot ke go prekrati podmolniot istrel vo grb na ubiecot. Po istrelot, Djorce smrtno pogoden pa|a na trotoarot. Sobranata tolpa znae koj lezi dolu, no isto taka, znae i koj go storil toa. Ubiecot, spored planot, bega panicno vo svoeto skrivaliste, bez da go naseti natamosniot razvoj na nastanite, odnosno svojot kraj.

Vesnikot "Mir", utredenta po ubistvoto na Djorce, vo nekrologot za eden od apostolite na makedonskoto revolucionerno dvizenje pisuva: "Posteden od revolucijata i revolucionernite borbi, ovoj kolos na makedonskoto dvizenje zagina vo prestolninata od zlostornickata raka za da ostavi na denesnoto pokolenie uste eden sram, a na idnoto uste edna zagadocna smrt!".

Ubistvoto na Djorce Petrov gi najavi godinite (1921-1934) na teror i politicki ubistva od strana na prodolzuvacite na vrhovistickoto delo, reakcionerite Todor Aleksandrov, Protogerov i Vanco Mihajlov, vo koi najteskiot danok go platija vistinskoto senarodno makedonsko osloboditelno i revolucionerno dvizenje i najznacajnite sinovi na Makedonija, glavno ilindenci i pripadnici na levicata.

POZNATIOT...

....bugarski publicist i prijatel na makedonskoto delo Anton Strasimirov, ke go narece Djorceta razumot na revolucionerna Makedonija.

Djorce Petrov e roden 1865 ili 1866 godina vo prilepskoto predgradie Varos, od roditelite Zlata Toskova, mestanka i doseleniot od Trojaci, Petre Nikolov. Mirnite godini vo negoviot ivot se vsusnost samo onie sto gi minuva vo rodnoto mesto, dodeka go izucuva osnovnoto obrazovanie. Se obiduva da se zapise vo gimnazija vo Sofija, medjutoa, bidejki ne e primen, se vraka nazad vo Prilep i vo prvo vreme ja prifaka bakalskata profesija na tatka si, no samo kako pomos, a nikako so namera da se zadrzi doma. Vo toj period se zapoznava so Dimitar Rizov, koj ke mu sugerira na Djorce da se zapise na skoluvanje vo gimnaziite vo Prilep i vo Bitola. Medjutoa, nabrzo se naodja vo sredinata na naprednata makedonska mladina vo Solunskata gimnazija, vo kolevkata na poznatite makedonski revolucioneri.

Vo 1885 godina, poradi ucestvo vo gimnaziskite buntovi e isklucen od Solunskata gimnazija. "Me nadusija deka pisuvam i slednata godina me lisija od stipendijata. Vo sesti klas, osven dopiskite, se zafativ da pisuvam i brosuri protiv Gimnazijata, po ugled na edna brosura od plovdivskata gimnazija. Sobirav materijali. Po edna slucajnost toj materijal popadna vo racete na direktorot", zapisal podocna Djorce vo svoite sekavanja.

Vo Makedonskata revolucionerna organizacija ke pristapi uste vo samite pocetoci, vo vremeto na nejzinoto osnovanje, vo 1894 godina. Dodeka bese ucitel vo Stip formirase revolucioerni grupi vo Bitola, Prilep, Ohrid, Krusevo, Kicevo, Resen, Lerinsko, Kostursko i Stipsko. Vo 1888 ostana bez rabota. Se vraboti povtorno esenta istata godina kako ucitel vo skopskata gimnazija. Vo Skopje ostana tri godini. Obvinet deka go poddrzuva mitropolitot Teodosij vo negovoto nastojuvanje da ja obnovi Ohridskata arhiepiskopija, bese premesten za ucitel vo Bitola, kade sto ostana pet godini. Vo Bitola se zaclenuva vo organizacijata, a tamu go osnova i ureduva vesnikot "Buntovnik". Na Solunskiot kongres na VMORO vo 1896 godina, nemu i na Goce Delcev im bese dovereno da go napisat Ustavot i Pravilnikot na organizacijata.

Iscelo se predava na revolucionernata borba i se do smrtta ke i ostane veren na opredelbata za drzavno-politicka samostojnost na Makedonija. "Makedonija po svoja inicijativa i po silata na svojot sopstven zivot, samata se oformi vo oddelna moralno-politicka edinica, so svoja specificna ideologija i so svoj politicki lozung - oblasna samouprava, koja nastojuvase da ja realizira so svoi sopstveni sili i sredstva", ke napise vo edna prilika ideologot na Organizacijata. Po formiranjeto na Vrhovniot komitet, Organizacijata go ispraka vo Sofija, kako nejzin zadgranicen pretstavnik so jasna zadaca da raboti na razjasnuvanjeto na nedorazbiranjata medju Komitetot i VMRO, no i da ne dojde do pogolemi konflikti medju niv. Ucesnik e so svojata ceta vo Ilindenskoto vostanie, i toa vo Prilepsko i vo Mariovsko.

Ucestvuva na Prilepskiot (1904), Strumickiot (1905) i Rilskiot kongres (1905). Za vreme na Balkanskite vojni i na Prvata svetska vojna raboti vo Ser, Bitola i Drama. Po Prvata svetska vojna, Djorce e eden od najavtoritetnite osnovaci na Vremenoto prestavitelstvo na obedinetata poranesna VMRO. Toj e potpisnik na Apelot od 9 mart 1919 godina, kako i na predupreduvanjeto do makedonskoto naselenie i makedonskata emigracija vo Bugarija od 15 mart istata godina.


MAKEDONIJA NA MAKEDONCITE!

РАСУДУВАЊЕ

            Најголемо богатство на една држава се светите и добри луѓе кои живеат во неа. Споредено со тоа богатство секое друго богатство е ништо. Благочестивите христијански цареви светите луѓе во својата држава ги сметале за најголем Божји благослов. Св. цар Константин Велики велел: 'Му благодарам на Господа Исуса Христа затоа што во моите денови постојат три божествени светила: блажени авва Антониј, авва Елениј и авва Евхин”. Пред куликовската битка, пресудна за Русија, благочестивиот кнез Димитриј Донски заедно со поверениците и војводите отишол во Радонежската шума да го побара преподобниот Сергиј и да го замоли за негови молитви кон Бога. Иако кнезот ја подготвил војската за ослободителната војна против Татарите, некако поголема надеж полагал во молитвата на еден свет човек, отколку во многубројната војска и оружјето.

СОЗЕРЦАНИЕ

            Да размислувам за Господа Исуса Христа како пророк, и тоа:

            1. како пророк Кој јасно им прорекол на поединци (како на Петар, Јован, Јуда и на останатите апостоли) тоа што ќе им се случи во иднина;

            2. како пророк Кој јасно ја прорекол иднината на Ерусалим и на некои други градови; на еврејскиот народ и на црквата Божја;

            3. како пророк Кој јасно го прорекол  крајот на светот и Своето второ доаѓање.

БЕСЕДА

за тоа Кој е Христос

За кого Ме мислат луѓето (Мк. 8: 27).

            Еве, браќа, веќе се 2000 години од оној ден кога Господ Исус го поставил ова прашање на Своите ученици. Од тогаш, па до денес, ова прашање се поставува на секое човечко поколение, на секој бел ден и на секоја темна ноќ; и секое човечко поколение, и секој бел ден и секоја темна ноќ морале да дадат некој одговор на тоа прашање. Ова прашање е прашање на живот или смрт и одговорот на него е живоносен или смртоносен. Ти си Христос, Син на живиот Бог, одговорил свети апостол Петар. И тој одговор бил одобрен и пофален од Господа Исуса.

            Денес луѓето се прашуваат: 'Кој е Христос?" Едни зборуваат со Евреите дека Он е нарушувач на законот и самоповикан Месија. Други зборуваат со Пилата дека тие воопшто не можат да дојдат до вистината за тој човек. Трети велат со апостолите дека Он е Христос, Синот на живиот Бог, Спасител и Искупител на човечкиот род од гревот и смртта. Воскреснат и Воскреснувач, Жив и ¤ивотодавец. И ние сите, крстени во името на Светата Троица, се сложуваме со апостолите и со светата апостолска Црква, која со својот соборен глас така Го исповеда Христа Господа.

            О Господи, Сине Божји, единороден, помогни ни секој ден од нашиот живот со срце да Ти веруваме и да Те исповедаме со усните како наш Бог и  Спасител, како Божја сила и Божја Премудрост. На Тебе слава, и вечна пофалба. Амин.

25 ЈАНУАРИ/7 ФЕВРУАРИ

            1. Св. Григориј Богослов архиеп. Цариградски. Роден е во Назијанз од татко Елин и мајка христијанка. Пред крштавањето, учел во Атина заедно со Василиј Велики и Јулијан Отстапник. Тој честопати му прорекувал на Јулијан дека ќе биде отстапник од верата и гонител на Црквата, што и се случило. На Григориј посебно влијаела неговата мајка Нона. Кога го завршил своето образование, Григориј се крстил. Св. Василиј го ракоположил за епископ Сасимски, а царот Теодосиј Велики наскоро го повикал на упразнетиот цариградски архиепископски престол. Составил многубројни дела, од кои најпознати му се тие од богословието, заради што е и наречен Богослов. Посебно му е познато, според длабочината, неговото дело  Беседи за Светата Троица. Уште пишувал против еретикот Македониј, кој погрешно учел за Светиот Дух (дека  Духот е творение Божјо) и против Аполинариј, кој погрешно учел дека Христос нема човечка душа, туку дека божеството му е душа. Исто така, пишувал против царот Јулијан Отстапник, својот некогашен соученик. Во 381 година, кога во  соборот настанала расправија околу неговиот избор за архиепископ, тој самиот се повлекол и изјавил: 'Не можат да нé лишат од Бога оние кои нé лишуваат од престолот”. Потоа го напуштил Цариград, отишол во Назијанз и таму поживеал во повлеченост, во молитва и пишување на корисни книги сé до смртта. Иако целиот живот бил со слабо здравје, сепак ја доживеал 80. година. Подоцна неговите мошти биле пренесени во Рим, а неговата глава се наоѓа во Успенскиот Собор, во Москва. Бил и останал големо и прекрасно светило на православната Црква, како по кроткост и чистота на карактерот, исто така и по ненадминливата длабочина на умот. Се упокоил во Господа во 390 година.

            2. Преп. Публиј. Најнапред бил сенатор, па запознавајќи ја Христовата светлина, ги оставил почестите, го раздал имотот на сиромашните и се предал на подвижнички живот во близина на својот град Зевгмат на Еуфрат. Основал два манастира и се упокоил во Господа во 380 година.

            3. Преп. Мар. Се одликувал со надворешна убавина и слаткопоен глас. Се повлекол од светот и проживеал во една колиба 37 години во пост, молитва и очистување на срцето од помисли. Како 90годишен старец се упокоил во Господа во 430 година.