На денешен Ден

1846.- САД го анектираа Ново Мексико.

1862.- Во Сен Жермен-ан Леи е роден Клод Дебиси, прочуен француски композитор. Инспириран од симболизмот во поезијата и од импресионизмот во сликарството, тој создаде сопствен мајчин јазик и нов стил во музиката, импресионизмот. Неговото дело, засновано врз природната непосредност во изразувањето ја потисна Багнеровата доминација и ги стави темелите на модерната музика. Умре во Париз, на 25.03.1918 година.

1883.- Во Париз умре Иван Сергеевич Тургенев, руски писател, еден од најзначајните претставници на рускиот реализам. Неговите дела извршија големо влијание врз новелистиката. Најзначајните дела му се романите "Благородничко гнездо", "Рудин", "Татковци и деца" и "Спроти новите дни", драмата "Еден месец на село" и други. Роден е во Орел, на 28.10.1818 година.

1910.- Царска Јапонија и формално ја анкетира Кореја која дотогаш беше под контрола на Кина. Во Јапонско-кинеската војна кон крајот на 19. век, Токио го презеде политичкото и економското влијание во Кореја, едноставно, оваа земја ја присоедини кон своето царство, се до капитулацијата на Јапонија во септември 1945 година.

1914.- Австро-Унгарија во Првата светска војна и објави војна на Белгија.

1941.- Германските нацистички трупи дојдоа до Ленинград (Санкт Петербург), со што почна големата битка за овој град која заврши дури во јануари 1944 година, со победа на Црвената армија. Ленинград беше под опсада цели 900 дена.

1944.- Во селото Зборско, на падините на планината Кожуф, Егејска Македонија, од партизанскиот баталјон "Стив Наумов" и од луѓе од битолскиот крај, кои дотогаш дејствуваа на подрачјето на Тиквеш и на планината Кожуф во состав на Втората македонска бригада како нејзин трет (битолски) баталјон, е формирана Седмата македонска бригада, популарно наречена Седма битолска бригада. Истиот ден, во селото Шешково, Кавадаречко, е формирана Деветтата македонска бригада, а на планината Кожуф, Десетата македонска бригада.

1978.- Умре Џомо Кенијата, еден од најистакнатите африкански борци против колонијализмот. Тој е еден од основачите и претседател на Африканскиот сојуз на Кенија, кој се избори за независност на земјата. Роден е во 1891 година.

2001.- Врховниот штаб на здружените сили на НАТО за Европа издаде наредба за активирање на операцијата "Неопходна жетва" - собирање на оружјето што го поседуваа албанските терористи на таканаречената ОНА.

2004.- Во оружен напад на музеј на сликарот Едвард Мунк во Осло пред многу посетители е украдено неговото најпознато платно "Крик".

1346.-Во битката кај Креси, во северна Франција, најпознатата битка во Англо-француската стогодишна војна (1337 - 1453), велшките стрелци катастрофално ги поразија француските тешки оклопници. Според некои извори, Англичаните тогаш првпат употребиле и огнено оружје.

1541.- Султанот Сулејман Втори го освил градот Будим и ја анектирал Унгарија, која во 1686 година беше турска провинција - Будимски пашалак. Турција ги запоседнала централните и јужните делови на Унгарија, додека северните и западните делови останале надвор од турската територија, кои оттогаш се вклучени во составот на Хабзбуршките земји.

1676.- Роден е англискиот државник Роберт Волпол, првиот британски премиер (прв по прогласувањето на Обединетото Кралство). Волпол е премиер од 1721 до 1742 години, најдолго во историјата на Велика Британија.

1723.- Умре холандскиот научник Антони ван Левенхук. Тој иако по струка е книжар, бавејќи се со микробилошки истражувања, го открил дотогаш непознатиот свет на микроорганизмите. Ван Левенхук конструирал околу 400 микроскопи. Резултатите од истражувањата на крвните садови, структурата на коските, мускулите, еритроцитите и сперматозоидите ги објавувал во изданијата на Лондонското Кралско Друштво каде и членувал.

1740.- Роден е францускиот пронаоѓач Жозеф Мишел Монголфје. Заедно со неговиот брат Жак Етјен во 1783 година го контруирал првиот воздушен балон полнет со загреан воздух.

1743.- Во Париз е роден Антоан Лоран Лавоазје, француски хемичар, за кого се смета дека е основач на модерната хемија. Прогласувајќи го законот за неуништивоста на материјата како основа за хемиските процеси, тој ја започнал примената на егзактните физикални методи за мерење на хемиските истражувања. На пример, докажа дека водата е соединение на водород и кислород (1783 година), а ги задолжи науката и човештвото со многу други значајни откритија. Умре во Париз, на 8 мај 1794 година.

1883.- На островот Кракатау, меѓу Јава и Суматра, во Индонезија, дојде до најкатастрофална ерупција која е забележана во историјата на човештвото. Повеќе експлозии го потресоа островот, а најголемата однесе во воздух 27 квадратни километри земја. Кога се создаде голема бездна во морето дојде до нови катаклизми и страотни бранови, кои го избришаа остатокот од животот на островот. Се смета дека тогаш загинале повеќе од 36.000 луѓе.

1904.- Во Скопје е роден Томо Владимирски, македонски академски сликар и сценограф. Уметничка школа заврши во Белград. Од 1939 година работеше како сценограф во Македонскиот народен театар во Скопје и во други театри во Македонија. Во сликарството мотиви му се луѓето, историјата и пејзажи на Македонија. Умре во Скопје, на 14 септември 1971 година.

1906.- Роден е американскиот вирусолог Алберт Брус Сејбин, пронаоѓач на вакцината против полиомиелитисот (заразна детска парализа). Сејбиновата вакцина, направена од послаби вируси првпат масовно е применета во Советскиот Сојуз. Беше професор на Медицинскиот колеџ на Универзитетот во Синсинати (САД), а потоа и претседател на Вајсмановиот институт во Израел.

1906.- Умре американскиот филозоф и психолог Вилијам Џејмс, творец на персоналистичката верзија на прагматизмот, според која во основата на вистинските сознанија лежи "желбата за верување".

1906.- Во Соко Бања умре Стеван Стремац, српски писател, хуморист, раскажувач и сатиричар. Најпознати негови дела се "Ивкова слава", "Поп Киро и Поп Спиро" и "Зона Замфирова". Роден е во Сента, на 23.11.1855 година.

1910.- Во Скопје е родена Мајка Тереза (вистинското име и е Агнес Гонџа Бојаџиу), основачка на милосрдието. Во 1979 годија ја доби Нобеловата награда за мир за извонредно широката дејност во помагањето на бедните, болните и унесреќените во целиот свет. Умре во Калкута, Индија, на 5 септември 1997 година.

1914.- Роден е аргентинскиот писател Хулио Кортасар, едно од најзначајните имиња во латиноамериканската литература, мајстор на кратките приказни. Мотивите на игра, ритуали и митот го вбројуваат меѓу најзначајните светски имиња во книжевноста.

1920.- Ратификуван е 19-иот амандман од Уставот на САД, со кој жените добија право на глас.

1934.- Адолф Хитлер побарал од Франција на Германија да и ја отстапи областа Сар (погранична област кон Франција) која со Версајскиот договор по Првата свтска војна била под окупација на Франција со времена управа.

1936.- Постигнат е договор за крај на британската окупација на Египет, со исклучок на зоната на Суецкиот Канал.

1939.- Постигнат е договор меѓу југословенскиот претседател на владата (министерскиот совет) Драгиша Цветковиќ и водачот на Хрватската селска партија Владимир Мачек и донесена е Уредба за создавање на Хрватската бановина. Во составот на Хрватската бановина се Савска и Приморска бановина и делови од Дубровник, Шид, Илок, Брчко, Градачац, Дервента, Травник и Фојница. Кралската југословенска влада беше приморана да го прифати договорот Цветковиќ-Мачек поради големиот притисок од страна на Велика Британија.

1942.- Германската армија стигнувајќи до Сталинград претрпела катастрофален пораз, со што го означи почетокот на крајот на германската воена машинерија. Во рамките на германските трупи се бореле и хрватски доброволци (усташи), а според проценките ги имало околу десет илјади.

1944.- Бугарија, како сојузник на Германија во Втората светска војна, соочена со навлегувањето на советските трупи, соопшти дека излегува од војната.

1944.- На Кајмакчалан, во борба против бугарската војска, како комесар на баталјон, загина Овадија Естреја - Мара, народен херој на Југославија, од Македонија. Родена е во Битола, во 1921 година.

1945.- Третото заседание на АВНОЈ во Белград ги потврди одлуките донесени на заседанието на АВНОЈ во Јајце во 1943 година. На заседанието се усвоени препораките на Сојузничката конференција на Јалта. Донесена е и резолуција за територијалните права на Југославија врз деловите кои по Првата светска војна беа приклучени кон Италија: Словенечкото приморје, Бенешка Словенија, Трст, Истра, Ријека, Задар и островите Ластово и Палагруза. АВНОЈ тогаш го смени името во Привремено народно собрание.

1945.- Во Битола бегалците од Егејска Македонија излегоа на протестен митинг со барање да престане теророт и прогонот на Македонците спроведуван од страна на грчките власти.

1972.- Во Минхен, Германија, отворени се Дваесеттите олимписки игри, кои во историјата, освен по спортските резултати, ќе останат забележани и поради нападот врз припадниците на организацијата "Црн септември" во олимпиското село, како и поради убиството на 11 израелски спортисти. Во знак на одмазда на 10 септември Израел ги нападна Либан и Сирија, предизвикувајќи голем број жртви меѓу цивилите.

1974.- Умре Чарлс Линберг, американски авијатичар кој прв со моторен авион го прелета Атлантикот на 20 и 21 мај во 1927 година.

1978.- Венецијанскиот кардинал Албино Лучани стана папа Јован Павле Први. Умре 33 дена подоцна, официјално од срцев удар, но остана сомнежот дека е отрујен поради спротивставените идеи на интересите на Ватикан.

1978.- Јан Зигмунд како прв Германец, полета во космосот со советскиот брод "Сојуз 31".

1982.- Аргентинската влада ја укина забраната за делување на политичките партии.

1990.- Во експлозија во јамата "Добрња-југ" во рудникот Крек, која предизвика најголема катастрофа во југословенското рударство, загинаа 180 рудари.

1991.- Почнаа борбите во Вуковар.

1993.- Претседателот на Русија Борис Елцин го потпиша договорот за пријателство со Чешка, по што ја осуди инвазијата на армијата на Варшавскиот пакт врз Чешка во 1968 година.

1996.- Јужнокоресјкиот суд го осуди поранешниот претседател на Јужна Кореја Чун Ду Хван на смрт под обвинение дека во 1979 година со воен удар ја добил власта. Неговиот наследник Ро Те Вуа беше осуден на 22,5 години.

1997.- Фредерик Виљем де Клерк, последниот бел претседател на Јужна Африка, поднесе оставка на функцијата шеф на опозициската Национална партија и се повлече од политичкиот живот.

2001.- Албанските терористи со експлозив го кренаа во воздух и целосно го уништија мотелот "Бриони", лоциран покрај реката Вардар, во близина на селото Челопек, Тетовско. Притоа, од експлозијата животот го загубија (беа најдени врзани со динамит околу телата) двајцата чувари на објектот: Боге Илиевски и Свете Трајчевски.

2003.- Изборната комисија на Руанда соопшти дека Пол Кагаме победи на председателските избори во Руанда, први во земјата по граѓанската војна во 1994 година. Опозицијата одби да ги признае официјалните резултати.

2004.- Во минофрлачкиот напад врз џамијата во ирачкиот град Куфа, каде беа собрани приврзаниците на шиитскиот водич Моктада ел Садр, загинаа 29 лица.

2006.- Умре уметникот Владимир Третчиков. Роден е во Русија. Во 1946 година се преселил во Јужна Африка. Четири години подоцна ја насликал "Кинеска девојка", позната како "Зелена дама", која подоцна е продадена во повеќе од половина милион примероци.

55. п.н.е.- Римскиот конзул Гај Јулиј Цезар (Цаиус Иулиус Цаесар) ја започна инвазијата врз Британија со 10.000 војници на Седмата и Десеттата легија.

1576.- Од епидемијата на чума што ја зафати Венеција умре Тицијан Вечели, прочуен италијански сликар, основач на Венецијанската сликарска школа. Автор е на голем број слики кои претежно ги прикажуваат животот и обичаите на Венецијанската Република. Роден е меѓу 1487 и 1490 година.

1635.- Умре Феликс Лопе де Вега Карпио, најзначаен шпански драмски писател. Напишал повеќе од 1.800 комедии и драми, а од нив се сочувани 500, неколку илјади стихови, повеќе романи, хроники и историски записи. Творец е на комедии во три чина, преплетени со трагични и комични моменти, со централни теми во чест на љубовта, верата и моралот.

1664.- Умре шпанскиот сликар Франсиско де Сурбаран, еден од најзначајните уметници во 17. век.

1770.- Во Штудгард е роден Гоерог Вилхелм Фридрих Хегел, најистакнатиот претставник на германската идеалистичка филозофија. Со своите сфаќања на дијалектиката тој изврши позитивно влијание врз напреднатата европска и светска мисла. Посебно е значајно неговото влијание врз класиците на марксизмот, кои неговата филозовска мисла ја сметаа за една од основите на дијалектичкиот материјализам. Негови најпознати дела се "Филозофија на природата", "Филозофија на духот", "Логика", "Естетика" и други. Умре во Берлин, на 11 ноември 1831 година.

1789.- Францускиот Парламент ја усвои Декларацијата за правата на човекот и граѓаните, инспирирана од слична американска декларација.

1828.- Уругвај и официјално е независна држава врз основа на мировниот договор склучен во Рио де Женеиро по завршувањето на војната меѓу Бразил и Аргентина.

1871.- Во Терехат, Индијана, во САД, е роден Теодор Драјзер, северноамерикански романсиер и раскажувач. Првиот роман "Сестрата Кери", според мислењето на некои критичари, е неговото најдобро дело, кое со цензура е забрането. Се до објавувањето на романот "Џени Герхарт" десет години пишува за илустрирани забавни и модерни списанија. Потоа ги напиша познатите романи "Финансиер", "Титан", "Стоик" и "Американска трагедија". Умре во 1945 година.

1878.- Роден е рускиот барон Петар Николајевич Врангел, еден од најпознатите белогардиски генерали. По Октомвриската револуција Врангел во Украина се бори против советските власти. По поразот во 1920 година, пребегнува во Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, а по смрта во 1928 година е погребан во Руската православна црква во Белград.

1884.- Роден е американскиот филмски продуцент со полско еврејско потекло Шмуел Гелбфиш, познат како Семјуел Голдвин, еден од пионерите на филмската индустрија. Во 1923 година ја оснива филмската компанија "Семјуел Голдвин Продакшн" која во 1924 година се придружува на уште две филмски компании "Метро-Голдвин-Мајер", но потоа повторно станува самостоен продуцент.

1890.- Роден е американскиот сликар, фотограф и филмски режисер Емануел Радински, познат како Мен Реј, кој заедно со францускиот вајар и сликар Марсел Дишамп во 1915 година го основа дадаизмот.

1908.- Роден е американскиот државник Линдон Бејнз Џонсон. Беше потпретседател од 1960 година за време на мандатот на Џон Кенеди. По убиството на Кенеди во Далас, во 1963 година, бил претседател до 1969 година.

1916. - Во Белград умре Петар Кочиќ, еден од најистакнатите писатели на српскиот реализам. Пишуваше песни, проза и сатира. Расказите му се одликуваат со силно чувство за животот на подјармениот босански селанец. Во сатирите остро ги критикува приликите во босанското село под австриска окупација. Негови најзначајни дела се "Јазовецот пред суд", "Суданија и други". Роден е во селото Стричиќи, кај Бања Лука, на 29 јуни 1877 година.

1916.- Италија во Првата светска војна и објави војна на Германија, а Романија на Австроунгарија.

1936.- Постигнат е договор за крај на британската окупација врз Египет, со исклучок на зоната на Суетскиот Канал во која останаа трупите на Велика Британија.

1945.- По објавувањето на јапонската капитулација американските трупи почнаа да се истоваруваат на територијата на поразената Јапонија. Првите единици се истоварија на аеродромот Ачуга, а потоа флотата од 383 воени бродови во придружба на 1.300 авиони впловија во Токискиот Залив. Тоа беше првпат Јапонија да капитулира.

1946.- Франција и Лаос склучија договор за разбирање со кој Лаос стана кралство под француска доминација.

1990.- САД протераа 36 од 55-те членови на Амбасадата на Ирак во Вашингтон.

1991.- Молдавија ја прогласи својата независност од СССР.

1992.- Во Лондон заврши дводневната Меѓународна конференција за поранешна Југославија. На Меѓународната конференција претставниците на Србите во Босна и Херцеговина прифатија да го стават тешкото вооружуваање под контрола на Обединетите нации и начелно да се повлечат од териториите на Босна и Херцеговина.

1995.- Израел и Палестинската ослободителна организација во Каиро потпишаа договор за проширување на палестинската автономија.

1995.- Во Тетово умре Кочо Тулевски, истакнат македонски општествено- политички работник. Роден е во 1921 година.

2000.- Изгоре еден од симболите на руската престолнина, највисокиот објект во Европа, изграден со човечки раце, телевизиската куќа Останкино, висока повеќе од 500 метри, а изградена во 1967 година според плановите на архитектот Николај Никитин. Пожарот усмрти три лица, а предизвика и прекин на телевизиската програма ширум Русија.

2001.- Во Република Македонија почна операцијата на НАТО "Неопходна жетва" за собирање на оружје од албанските терористи.

2002.- Јапонскиот суд прват потврди дека Јапонија водела биолошка војна во Кина во текот на Втората светска војна. Владата на Јапонија никогаш официјално тоа не го призна.

2003.- Марс помина покрај Земјата на оддалеченост од 55,76 милиони километри, најблиску од каменото време.

1619.- Роден е Жан Батист Колбер, француски државник препородител на француската морнарица и основач на поморската и колонијалната моќ на Франција. Умре на 6.09.1683 година.

1782.- Еден британски брод потона во близина на пристаништето Портсмаут, во Велика Британија, и притоа се удавија повеќе од 1.000 патници и членови на екипажот.

1842.- Со склучувањето мир во Нинкинг заврши Англо-кинеската војна. Со тој мир на Англичаните им се отворија кинеските пристаништа и им беа дадени големи трговски привилегии, па Кина, по замешувањето и на другите велесили сосема падна под влијание на другите западни држави.

1862.- Во Гент е роден Морис Метрлинк, белгиски писател од фламанско потекло. Во првите песни е близок на симболистите, а подоцна на спиритизмот. Познати негови дела се: стохозбирката "Стаклена градина", пиесата "Принцезата Мален", драмите "Мона Вана", "Сина птица" и други. Во 1913 година ја доби Нобеловата награда за литература. Умре во Ница на 6.05.1949 година.

1882.- Во Велес умре Јордан Хаџиконстантинов - Џинот, македонски преродбеник, еден од најпродуктивните културни работници од 19. век, поет, учител, метеоролог, филозоф, етнолог, новинар, собирач на старини и борец против фанариотското движење. Познати негови дела се "Таблица перваја", "Плач на скопското училиште многу трудное", "Аврора", "Труд ми е името", "Минерва и деветте музи", "Разговор или вистински човек", "Училишта и учење" и други дела. Роден е во Велес, во 1820 година.

1885.- Германскиот инженер Готлиб Дајмлер го патентира првиот мотоцикл.

1915.- Во Стокхолм е родена Ингрид Бергман, една од најголемите филмски ѕвезди на Холивуд, од шведско потекло, чии остварувања се вбројуваат меѓу најголемите дострели на "седмата уметност". Умре во Лондон на 29.08.1982 година.

1958.- Роден е американскиот поп-пејач со африканско потекло Мајкл Џозеф Џексон, познат по екстравагантниот живот со кој ја стекна светската слава, но и предизвика презир кај црнците кога со низа хируршки интеревенции стана "белец".

1994.- Република Македонија и Република Унгарија воспоставија дипломатски односи на ниво на амбасади.

1994.- Саудиска Арабија ја призна Република Македонија.

1996.- На православниот христијански празник Успение на Света Богородица, во црквата "Света Богородица", кај Берово, од громовите што удрија во масата 10-15 илјади луѓе, загинаа девет лица, а 40 беа повредени.

12.- Роден е римскиот цар Гај Јулиј Цезар Германик Калигула. Владеел свирепо, непресметливо, самоволно и со невидено расипништво од 37 до 41 година. Во 41 година бил убиен, а на негово место Сенатот за цар го прогласил неговиот чичко Клаудиј Тибериј Друз.

1290.- Кралот Едвард I ги протера Евреите од Англија.

1422.- Умре англискиот крал Хенри V. Кралот Хенри владеејќи од 1413 година до неговата смрт ја продолжил стогодишната војна со Франција. Во 1415 година ја победил Франција кај Азенк*р, а го освоил и Париз. Во Франција умре од дизентерија, а престолот го наследил неговиот деветгодишен син Хенри VI.

1688.- Умре англискиот писател и баптистички проповедник Џон Бањан. Поради држењето проповеди без дозвола на верските власти одлежал 12 години затвор.

1811.- Роден е францускиот писател Теофил Готје.

1867.- Во Париз умре Шарл Бодлер, еден од најголемите француски писатели во 19 век. Се занимаваше со литература и со уметничка критика. Неговата поезија е одраз на бедата, очајот и корупцијата на современата цивилизација, зборува за човекот кој е непрекинато распнат меѓу доброто и злото. Ги надмина естетските форми на своето време, во поезијата внесе оригинални бои и егзотика, задржа елементи на романтизмот и го навести симболизмот. Главно негово дело е збирката песни "Цвеќе на злото". Роден е во Париз, на 9 април 1821 година.

1876.- Од власт е симнат турскиот султан Мурат V, а престолот го наследил неговиот брат Абдул Хамид II.

1908.- Роден е Вилијам Саројан, северноамерикански писател од ерменско потекло, еден од најпопуларните современи писатели во Америка. Познати негови дела се збирките раскази "Се викам Аврам", "Пет зрели круши", "Мамо, те сакам", "Тато, ти си луд", романите "Човекова комедија" и "Доживувањата на Весли Џексон", како и драмите "Моето срце е во гората" и "Време на вашиот живот". Умре во 1981 година.

1939.- Пропаднаа обидите на францускиот и британскиот премир, Едуард Даладиер и Артур Невил Чемберлен, за преговори со германскиот водич Адолф Хитлер. Ден потоа нацистичките трупи ја нападнаа Полска со што започна Втората светска војна.

1941.- Умре Марина Цветаева, руска писателка, една од најголемите поетеси во историјата на поезијата. Нејзини најпознати дела се збирките песни "Вечерен албум", "Волшебниот фенер", "Разделба", "Занает", како и драмите Жандарм херц", "Виулица", "Камениот анѓел", "Феникс" и други. Родена е во Москва, на 26 септември 1892 година.

1942.- Започна битката кај Алам ел Халф, во Египет меѓу силите на Оската и британските сили. Командантот на германско-италијанската армија, генерал Ромел планираше да ја заобиколи и да ја уништи Осмата британска армија, потоа да ги пренесе комуникациите за Александрија и Каиро и да излезе на Суецкиот канал. Тој обид му пропадна. Осмата британска армија под команда на генералот Монтгомери ги запре Германците и по битката кај Алам ел Халф ги принуди на повлекување.

1942.- Советската армија во Втората светска војна ги исфрли германските трупи од Бук*решт, главниот град на Романија.

1944.- Албанските балисти го нападнаа селото Блаце, Тетовско, и во мугрите на слободата уште еднаш ги покажаа своите злодела преку палење, пљачкосување и убивање на невини жители. Со палежот на селото до темели беа изгорени 13 куќи и ѕверски беа убиени 12 родољуби.

1957.- Федерацијата на Малезија се здоби со независност.

1962.- Тринидат и Тобаго стана независна држава во рамките на британскиот Комонвелт.

1962.- Умре францускиот сликар Жорж Брак кој заедно со Пабло Пикасо во 1905 година го основаа кубистичкото движење.

1973.- Умре американскиот филмски режисер од ирско потекло Џон Форд. Форд е автор на повеќе од 200 филмови.

1979.- Умре Ѓорѓи Попов Гого, македонски скијачки учител и судија, фотограф. Роден е во Скопје, на 10 февруари 1908 година.

1983.- Во Манила е погребен лидерот на филипинската опозиција Бенин Акин. На погребот присуствувале повеќе од еден милион луѓе. Опозицискиот лидер бил убиен 10 дена порано на аеродром во Манила по враќањето од Америка каде поминал три години како бегалец.

1986.- Умре англискиот вајар Хенри Мур, еден од најголемите скулптори на 20. век.

1986.- Умре финскиот државник Урхо Кеконен, претседател на Финска од 1956 до 1982 година. Кеконен бил најистакнатиот фински политичар по Втората светска војна.

1992.- Регистриран е Комитетот на Хелсиншкиот Парламент во Македонија со седиште во Скопје.

1994.- Трупите на поранешниот Советски сојуз и формално го повлекоа военото присуство од поранешната Источна Германија. На церемонијата присуствуваа претседателот на Русија Борис Елцин и германскиот канцелар Хелмут Кол.

1996.- Во најголемите воени акции на трупите на ирачкиот претседател Садам Хусеин по Заливската војна во 1991 година, ирачката војска и помогна на к*рдистанската демократска партија на Масуд Барзаниј да го заземе градот Арбил, на север од Ирак, од ривалската Патриотска к*рдистантска унија.

1997.- Загина британската принцеза од Велс Дајана Спенсер, бившата сопруга на британскиот престолонаследник принцот Чарлс. Во автомобилската несреќа во Париз со неа загина и нејзиниот пријател Доди ел Фајед.

1999.- При падот на аргентинскиот "Боинг 737", веднаш по полетувањето од аеродромот во близина на центарот на Буенос Аирес, загинале најмалку 71 патник и член на екипажот.

2003.- Кенија ја укина забраната за делување на движењето Мау Мау, кое ја предводеше борбата против британските колонијални власти во педесеттите години од 20. век.

2004.- Во бомбашкиот напад на жени самоубијци што се случи на станица во метро во Москва загинале десет, а биле ранети повеќе од 50 лица, меѓу кои и четири деца.

2004.- Палестински бомбашки самоубици, припадници на палестинската екстремистичка организација Хамас, дигнаа во воздух два автобуса во градот Бершев, на југот од Израел, убивајќи 16 и ранувајќи повеќе од 80 лица.

31. п.н.е.- Во борба во Јонското Море во северозападниот дел на Грција, Римјаните ја победија здружената флота на римскиот војсководец Марк Антониј и неговата сопруга, египетската кралица Клеопатра VII.

1666.- Во Лондон изби катастрофален пожар, а огнената стихија за пет дена за малку и да го уништи градот, вклучувајќи и 97 цркви меѓу кои и катедралата "Свети Павле".

1807.- Британската морнарица го бомбардираше Копенхаген за да го спречи францускиот цар Наполеон I да не ја употреби данската флота против Британија.

1829.- Потпишан е Едренскиот мир помеѓу Русија и Отоманското царство со кој Турците се обврзаа на Србија да и вратат шест окупирани делови од Караѓорѓева Србија и да и признаат автономија на Грција.

1838.- Родена е последната хавајската кралица Лилиуокалани. Пацифистичките острови во 1898 година беа анектирани од САД.

1872.- Во Хаг на Петтиот конгрес на Првата интернационала е одлучено Генералниот совет да биде преместен од Европа во САД. Конгресот во Филаделфија во 1876 година одлучи да се распушти Генералниот совет, а Интернационалата да престане со своето делување.

1901.- Роден е унгарскиот писател Золтан Чука.

1905.- Кај месноста Ѓуров Дол, во близина на селото Ѓавато, Гевгелиско, во борба против триилјадна турска војска, откако го уби турскиот јузубашија, со последниот к*ршум се самоуби гевгелискиот војвода Леонид Јанков. Борбата, што ја водеше заедно со уште неколкумина негови соборци траеше цел ден. За херојската борба на Леонид Јанков и ден-денес се пее и се раскажува не само во Гевгелија, туку и низ цела Македонија. Песната "Трба, трби гевгелиска" му е посветена на овој 27-годишен војвода. Уште како селски чувар, Леонид Јанков соработуваше со илинденските востаници и со ВМРО, а учествуваше и во неколку други акции против турската војска. Роден е во селото Мачуково, Гевгелиско, во 1878 година.

1910.- Умре францускиот самоук сликар Анри Русо, викан "Цариник".

1922.- Умре австралискиот писател Хенри Арчибалд Ларсен, познат како Хенри Арчибалд Лосон, сликар на австралиските колорити. Патувајќи многу по светот пишувал и песни.

1930.- Со авионот "Знак прашање" француските пилоти Диедон Кост и Морис Белонт го извршија првиот непрекинат лет помеѓу Европа и САД.

1937.- Умре францускиот историчар и педагог Пјер де Кубертен, обновувач на Олимписките игри според угледот на спортските натпревари во стара Грција. Благодарение на него, во Атина во 1896 година се одржани првите модерни Олимписки игри. Погребан е во Женева, а неговото срце по негова желба е погребано на Олимп, престолнината на античките Олимписки игри.

1941.- Македонскиот поет и револуционер Коле Неделковски, како член на една диверзантска група, откако бугарската полиција го откри во масандриот стан во Софија, за да не се предаде жив во рацете на бугарската полиција, фрли бомба и се самоуби, фрлајќи се на улица низ прозорецот од својата соба на шестиот кат. Најпознати негови дела се збирките песни "Молскавици" и "Пеш по светот". Роден е во селото Војница, Велешко, на 16 декември 1912 година.

1944.- Ослободен е Демир Хисар.

1944.- Президиумот на АСНОМ на својата трета седница, што ја одржа во манастирот Свети Прохор Пчински, еден месец по историското Прво заседание на АСНОМ, донесе одлука за основање на телеграфска агенција на Македонија - ТАМ. Оваа агенција одигра мошне важна улога во ширењето на вистината за праведната борба на македонскиот народ за национално и социјално ослободување.

1944.- Кај селото Отиштино, Титовелешко, од Велешкиот НОП одред "Трајче Петкановски" и од борците од велешкиот крај е формирана Осмата македонска НОУ бригада. При формирањето имаше четири баталјони со околу 950 борци. Во септември бригадата дејствуваше по должината на железничката пруга Велес - Скопје.

1945.- Кај селото Корнишор, Ениџе-Вардарско, откако беше предаден и поколен од една грчка жандармериска единица, при обидот да го пробие обрачот, загина од непријателски рафал Атанас Коровешов, член на Главното раководство на НОФ, еден од најверните синови на македонскиот народ. Роден е во селото Смрдеш, Костурско, во 1918 година.

1945.- На палубата на американскиот брод "Мисури", во Токискиот Залив, е потпишана безусловна капитулација на царска Јапонија, последна членка на поразените сили во Оската. Со тоа заврши Втората светска војна.

1945.- Прогласена е Демократска Република Виетнам со претседателот Хо Ши Мин.

1973.- Умре англискиот писател Џон Роналд Руел Толкин, професор по англосаксонски и англиски јазик и книжевност на Оксфордскиот универзитет.

1990.- Околу 700 државјани на западни земји, меѓу кои многу жени и деца, заминаа од Багдат. Ирак, според толкувањата на Запад, ги држел како заложници пред избувнувањето на Заливската војна.

1991.- Во Скопје е формирано Геронтолошкото друштво на Македонија.

1996.- Владата на Филипините потпиша мировен договор со муслиманските бунтовници, после 24-годишната граѓанска војна на јужниот остров Минданао во која загинаа 125.000 лица.

1998.- Швајцарски авион падна во Атланскиот океан во близина на канадската провицнија Нова Шкотска. Во несреќата загинаа сите 229 патници и членовите на екипажот.

1999.- Кина официјално соопшти дека со вооружена сила ќе го спречи евентуалниот обид на Тајван формално да ја прогласи независноста на островот.

2000.- Умре Александар Каевски, еден од основоположниците на современата македонска илустрација за деца и млади. Роден е во 1932 година.

1669.- Венеција им го отстапи грчкиот остров Крит на Турците, неуспевајќи да се одбрани од опсадата започната во 1648.

1768.- Роден е францускиот писател и дипломат Франсоа Рене Шатобријан, прекрасен стилист кој силно влијаел на француската книжевност. По ранувањето во една од битките со приврзаниците на Француската револуција, во 1792 година емигрирал во Англија, каде останал до 1800 година. По враќањето на власт на династијата Бурбон 1814 година, беше амбасадор и шеф на дипломатијата. Од политиката се повлекол во 1830 година по Јулската револуција и падот на кралот Шарл X.

1781.- Шпанските доселеници под името "Град на нашата кралица на анѓелите" го основале градот Лос Анџелес.

1809.- Роден е полскиот писател Јулиус Словацки, творец на полскиот романтичарски театар, мајстор на јазикот и формата.

1824.- Роден е австрискиот композитор и оргулист Антон Брункер. Своите дела Брункер ги творел под влијание на Лудвиг ван Бетовен и Ричард Вагнер.

1837.- Во присуство на поголем број стручњаци, американскиот научник Самјуел Морзе со успех ја демонстрираше работата на својот телеграф. Кон средината на мај во 1844 година веќе беше воспоставена телеграфска врска меѓу Вашингтон и Балтимор, а набрзо телеграфот почнаа да го користат и европските земји.

1870. - Франција стана Република, со што заврши Второто царство на Наполеон III.

1886.- Апачкиот поглавар Џеронимо, еден од водачите на најголемите бунтовници на американските Индијаци против белите поробувачи, во Аризона му се предаде на американскиот генерал Нелсон Малс.

1906.- Роден е американскиот биолог од германско потекло Макс Делбрик, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1969 година. Делбрик значаен придонес даде во изтражувањето на генетските структури на вирусот.

1907.- Умре норвешкиот композитор, пијанист и диригент Едвард Хагеруп Григ. Инспириран од националниот фолклор ја афирмира норвешката музика во светот.

1908.- Роден е американскиот филмски режисер Едвард Дмитрик, автор на криминалистички филови и филмови во кои се прикажани социјалните и расните проблеми во САД.

1929.- Германскиот "Гроф Цепелин" го заврши патувањето околу светот.

1944.- Во Втората светска војна британските и канадските трупи ги ослободија белгиските градови Брисел и Антверпен.

1944.- Советскиот Сојуз и објави војна на Бугарија која беше сојузник на фашистичка Германија. Три дена подоцна, трупите на маршал Толбукин ги започнаа операциите на Добруџа.

1951.- Умре Луј Адамич, американски писател од словенечко потекло. Во своите дела го опишува пред се животот на иселениците во САД. Познати негови дела се "Смеа во џунглата", "Враќање во татковината", "Лулка на животот", "Динамит" и други. Роден е на 21 март 1898 година.

1963.- Во Париз умре Жорж Брак, француски сликар, еден од основачите и главен претставник на кубизмот. Сликаше мртва природа, пејзажи и актови. Тој изврши големо влијание врз современото сликарство.

1963.- Умре францускиот државник и финансиски стручњак, Робер Шуман. Шуман е творец на "Шумановиот план" во 1950 година врз основа на кој во 1952 година е основана Европската заедница за јаглен и челик. Во неа членуваа Белгија, Холандија, Луксембург, Западна Германија, Италија и Франција. Бил министер за финансии во 1946, премиер од 1947 до 1948, а шеф на дипломатијата од 1948 до 1953 и министер за правда од 1955 до 1956 година.

1965.- Во Ламбаране, во Габон, умре Алберт Швајцер, познат француски хуманист, лекар, филозоф и музичар. Од 1913 година работеше како лекар-мисионер во организирањето на здравствената служба во екваторијална Африка. Во 1952 година ја доби Нобеловата награда за мир. Роден е во Крајзерберг, на 14 јануари 1875 година.

1970.- Сенаторот Салвадор Алјенде, социјалист по политичка припадност, победи на претседателските избори ви Чиле. Во Латинска Америка, првпат се случи еден револуционер по мирен пат, со избори, да дојде на власт. Против Алјенде наскоро се крена целата домашна опозиција, па во 1973 година, со помош на војската и на САД, во крвав пуч е соборен неговиот режим, општо прифатен од народот.

1974.- САД како последна западна земја воспостави дипломатски односи со Источна Германија.

1989.- Во Лозана, Швајцарија, умре Жорж Сименон, белгиски писател, "татко" на познатиот инспектор Мегре. Напиша повеќе од 500 книги, вклучувајќи ги и романите и автобиографските дела. Главен јунак во осумдесеттина негови книги е инспекторот Мегре за кој се снимени повеќе од 60 филмови. Роден е во 1903 година.

1991.- Умре Димче Стојанов (Димче Мире) учесник во национално-ослободителното движење, член на Президиумот на АСНОМ, претседател на Народното собрание на НР Македонија (1951-1955), директор на Архивот на Македонија (1960-1978), еден од основачите на архивистичката служба во Македонија. Роден е во Прилеп, на 10 октомври 1910 година.

1992.- Собранието на Република Македонија ја избра новата македонска коалициона влада. За нов премиер е избран Бранко Црвенковски. Тоа беше втора влада во повеќепартискиот систем на Република Македонија.

1992.- Поранешниот бугарски претседател Тодор Живков е осуден на седум години затвор под обвинение за проневера во државните фондови.

1995.- Под мотото "обединет Ерусалим е наш" Израел ја започна 15-месечната прослава по повод 3.000 години од прогласувањето за престолнина на еврејскиот народ од страна на кралот Давид.

1996.- Во Народната банка на Република Македонија се промовирани новите македонски пари, со нов дизајн, кои беа пуштени во оптек на 8 септември 1996 година.

1997.- Во експлозија на три бомби, кои во Ерусалим ги поставија исламски терористи, загинаа седум, а ранети беа безмалку 200 лица.

1998.- Меѓународниот трибунал во Хаг го осуди поранешниот премиер на Руанда, Жан Камбанду на доживотен затвор, под обвинение дека извршил геноцид врз племињата Тутси и Хути, извршен во 1994 година.

1999.- Во експлозија во петкатна станбена зграда во Бујанкс во руската автономна република Дагестан што ја подметнаа чеченски исламски терористи, загинаа најмалку 64 лица, повеќето жени и деца на руски офицери.

2002.- Според извештаите објавени во САД, финансиските загуби во Њујорк, како последица од исламистичкиот терористички напад на градот од 11 септември, изнесувале помеѓу 83 и 95 милијарди долари.

2004.- Најмалку 17 лица загинаа, а повеќе од 20 беа ранети кога бомбаш-самоубиец активира авто-бомба во близина на полициската академија во ирачкиот град Киркук.