На денешен Ден

356 г.п.н.е.- Во Пела е роден Александар Македонски, син на Филип Втори Македонски и на Олимпија, ученик на Аристотел, најголем војсководец на сите времиња. Со своите походи мина 18.000 киломтери , создаде држава каква не постоела по пространство ниту пред ниту по него. Умре во Вавилон, на 13.06.323 година п.н.е.

1812.- Во битката кај Саламанка, во Шпанија, британската војска под команда на војводата Велингтон, ја порази француската војска со која командуваше Наполеоновиот маршал Мармон.

1888.- Роден е американскиот микробиолог Селман Ејбрахам Ваксман, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1952 година. Наградата ја доби за пронаоѓањето на стрептомицинот, првиот антибиотик кој успешно ја сузбива туберкулозата. Тој го пронајде и неомининот и ја напиша автобиографијата „Мојот живот со микробите“.

1908.- Младотурците ја презедоа власта во Битола и ги ослободија сите затвореници.

1933.- Американскиот авијатичар Вили Пост го изведе првото самостојно летање со авион околу Земјината топка.

1943.- Сојузничките сили во Втората светска војна го ослободија италијанскиот град Палермо на островот Сицилија.

1944.- Создадена е првата народна власт во Полска. Овој ден се прославува како државен празник на НР Полска.

1947.- Во Скопје, со фузионирањето на спортските друштва „Македонија“ и „Победа“ е формирано спортското друштво „Вардар“

1948.- Во Скопје, со одлука на Владата на Народна Република Македонија, е основан Институт за национална историја.

1962.- Пропадна првиот американски обид за лансирање автоматска сонда на Венера. Ракетата лансирана од Кејп Канаверал на Флорида ја промени насоката и по неколку минути експлодира.

1981.- Турскиот терорист Мехмед Али Агџа е осуден на доживотен затвор поради обидот да го убие поглаварот на Римокатоличката црква папата Јован Павле Втори на 13 мај 1981 година.

1992.- Најголемиот колумбиски шверцер на дрога Пабло Ескобар избега од затвор.

2000.- Во Пакистан е симнат од власт премиерот Наваз Шариф. Тој е осуден на 14 години тешка работа откако судот го прифати обвинението за корупција и му изрече забрана да се занимава со политика 21 година.

2003.- Американските трупи во нападот на вилата во Мосул во северен Ирак ги убија Удај и Кусај, синови на проанешниот ирачки претседател Садам Хусеин. Кусај беше шеф на ирачките специјални сили за безбедност и тајна полиција на личното обезбедување на неговиот татко, а Удај беше командант на парамилитантните елитни единици.

916.- Умре сеМакедонскиот просветител Климент Охридски, ученик на МАкедонските  просветители Кирил и Методиј, еден од најистакнатите писатели на старата словенска книжевност. По мисионерската работа во Панонија и Моравија, тој во Охрид изгради манастир, а во 886 година ја основа школата во која учеа околу 3.500 ученици.

1789.- Американскиот Конгрес основа Одделение за надворешни работи.

1841.- Во Пјатогорск умре Михаил Јурјевич Лермонтов, руски писател. Делата што ги напиша уште како сосема младо момче претставуваат толку зрели уметнички остварувања што влегоа во сите збирки и антологии. Поради немоќта на интелегенцијата да ги реши прашањата на епохата, во своите дела создаде лик на „нестабилен човек“. Го напиша романот „Јунак на нашето време“ и низа поеми. Роден е во Москва, на 15.10.1814 година.

1844.- Умре Џон Далтон, англиски хемичар и физичар, еден од основачите на анатомската теорија на материјата, што прв ја постави врз експериментална основа. Своето сфаќање го изнесе во делото "Нов систем на филозофијата и на хемијата", го објасни Прустовиот закон на постојани пропорции и го постави законот за зголемени пропорции. Прв ги одредуваше атомските тежини на хемиски елементи. Ги испитуваше основите на гасовите, го постави законот за парцијалните притисоци и се занимаваше со метеорологија. Бидејќи страдаше од слепило за боја, ја проучуваше и таа аномалија, која според него е наречена "далтонизам". Роден е во Иглсфилд, во северниот дел на Англија, на 6.09.1766 година.

1915.- Роден е италијанскиот оперски пејач Марио дел Монако, кого критичарите го прогласија за „тенор на епохата“. Уметничката кариера ја почна во 1941 година во Миланската скала. Благодарение на добриот глас стекна голема популарност.

1917.- Умре швајцарскиот хирург Емил Теодор Кохер, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1909 година. Тој ја испитуваше функцијата на штитната жлезда и значително придонесе за развој на современата хирургија.

1921.- Канадските лекари Фредерик Грант Бентинг и Чарлс Бест првпат го изолираа инсулинот, што набрзо овозможи ефикасно лекување на дотогаш смртоносната шеќерна болест.

1927.- Во село Лавци, битолско, е родена е Фана Кочовска - Цветковиќ, најмлад народен херој од НОВ, носител на партизанска споменица 1941. Почина на 17 април 2004 година.

1965.- Американските авиони во Виетнамската војна првпат ги нападнаа противвоздушните системи на северновиетнамската армија.

1970.- Во Лондон умре Џон Барбироли, еден од најголемите диригенти на светот, основач на камерниот оркестар „Барбироли“, диригент на операта Ковент Гарден, диригент на Њуроршката филхармонија и диригент на оркестарот „Хале“ во Манчестер. Роден е во Лондон, на 2.12. 1899 година.

1980.- Во Каиро умре иранскиот шах во бегалство Мохамед Реза Пахлави, кој 37 години владееше со Иран. Роден е во 1819 година.

1981.- Почна со работа новата Железничка станица во состав на Транспортниот центар во Скопје. Последниот воз од Старата железничка станица замина во 11 часот и 30 минути, а првиот воз на новата железничка станица стигна во 12 часот и 35 минути.

1984.- Во Лозана, Швајцарија, умре Џемс Мејсн, познат британски актер, кој многу генерации го паметат по голем број успешни артистички остварувања во повеќе од 80 филмови и театарски дела. Роден е во 1909 година.

1984.- На патот Скопје-Приштина, во сообраќајна несреќа загина Венко Домазетовски, македонски писател, литературен критичар и есеист. Автор е на книгата „Структурата на македонскиот роман“ и „Студии и согледби“. Роден е во Белград, на 10.1. 1950 година.

1992.- Во Скопје, во чест на започнувањето на к*рсот за дообука, во касарната "Кузман Јосифовски - Питу" е одбележан почетокот на високото воено школство во Република Македонија.

1996.- Во текот на Олимписките игри во Атланта експлодира бомба во забавен парк, усмртувајќи двајца и повредувајќи 110 луѓе.

2002.- При урнување на украинскиот ловец „СУ-27“ на аеромитинг во близина на украинскиот град Лавов загинаа 89 лица, а 199 беа повредени.

1014.- Во битката на планината Беласица, кај Струмица војската на Македонскиот цар Самоил беше поразена од војската на византискиот цар Василиј Втори, кој нареди околу 15 илјади воени заробеници да бидат ослепени, а на секој стоти војник да му се остави по едно око за да ги води другите кај цар Самоил. Потресен од глетката, цар Самоил умре на 6.10.1014 година. Четири години по неговата смрт, царството се распадна.

1856.- Умре Роберт Шуман, германски композитор и музички писател, еден од најзначајните претставници на романтизмот во музиката. Особено се истакнува како автор на клавирски минијатури и соло-песни, а компонира и камеран и сценска музика, компонира четири симфонии и една опера. Роден е на 8.06.1810 година.

1883.- Роден е италијанскиот диктатор Бенито Мусолини кој владеше со Италија од 1922 до 1943 година. Набрзо по почетокот на Првата светска војна, тој е исклучен од Социјалистичката партија, а во 1919 година формира фашистичка партија. Во октомври 1922 година во Неапол за време на конгресот на фашистите организира поход на 60.000 приврзаници на Рим и дојде на власт. Под негово водство, Италија во 1935 година ја нападна Етиопија, ги помагаше фашистите во Шпанската граѓанска војна од 1936 до 1939 година, ја нападна Албанија во 1939 година, потоа Франција и Грција во 1940 година итн. После истоварувањето на сојузничките сили на Сицилија, кон крајот на јули 1943 година е соборен од власт. Италијанските партизани го убија на 28 април 1945 година.

1890.- Холандскиот сликар Винсент ван Гог, еден од најоригиналните и најголеми сликари во светот, непризнат за време на животот и поради многу тешкотии, изврши самоубиство. Остави 850 слики и 900 цртежи кои влијаеја пресудно врз развојот на европското сликарство и кому му донесоа посмртна слава. најпознати се неговите дела „Сончогледи“, „Ѕвездена ноќ“, „Доктор Гаше“, „Жолто жито“ и други. Роден е во Зундерт, на 30.4. 1853 година.

1937.- Јапонските трупи го окупираа кинескиот град Тјенцин.

1948.- На стадионот „Вембли“ во Лондон се отворени првите Олимписки игри после Втората светска војна.

1968.- Во енцикликата „Humanae vitae“ (За човечкиот живот) папата Павле Шести им ги забрани на римокатолиците сите облици на вештачка контрола на раѓањето.

1981.- Во катедралата Свети Павле во Лондон се венчаа наследникот на британскиот престол принцот од Велс, Чарлс и Дајана Спенсер.

1982.- Во Принстон, САД умре Владимир Зворник, "таткото на телевизијата". Во 1926 година успеа електронски да ја разложи сликата. Тој придонесе телевизијата, како електронски систем да ја претвори во практичен систем во најширока употреба. Измисли повеќе од 120 електронски и електротехнички апарати. Роден е во Муром, Русија, на 30.7. 1889 година.

1983.- Умре Луис Буњел, француско-мексикански филмски режисер од шпанско потекло. Познат е по своите надреалистички оставрувања. Има снимено 32 филмови, меѓу кои се "Ангелот на смртта", "Тој мрачен предмет на желбите", "Убавицата на денот" и "Шармот на буржоазијата". Роден е во 1900 година.

1993.- Киргистан ја призна Република Македонија.

1994.- Поранешниот италијански премиер Бетино Кракси е осуден на осум ипол години затвор под обвинение за измама.

1511.- Роден е италијанскиот сликар, архитект и писател Џорџо Вазари, еден од основачите на историја на уметност. Тој наслика многу фрески и слики во римските и фирентинските цркви и палати. Неговите биографии на италијанските уметници од 13 до 16 век се главен извор за проучување на италијанската ренесансна уметност. 

1619.- Во Џемстаун, во Вирџинија, САД, се одржа првото колонијално преставничко Собрание. Овој град е прво населено место во новиот свет каде првите англиски доселеници пристигнаа во 1607 година.

1818.- Родена е англиската писателка со ирско потекло Емили Бронте, која се прослави со романот „Оркански висови“.

1863.- Роден е Хенри Форд, производител и конструктор на автомобили, кој придонесе за брзиот развој на автомобилизмот во светот. Умре во 1947 година.

1889.- Во Муром, Русија, е роден Владимир Зворник, „таткото на телевизијата“. Во 1926 година успеа електронски да ја разложи сликата и така го отвори патот на телевизијата. Тој придонесе телевизијата, како електронски систем, да ја претвори во практичен систем со најширока употреба. Измисли повеќе од 120 електронски и електротехнички апарати. Има добиено 26 високи научни признанија. Умре во Принстон, САД, на 29.7. 1982 година.

1898.- Во Кастелфорд е роден Хенри Мур, британски вајар, главен претставник на апстрактниот правец во европското вајарство. Под влијание на Пикасо и на Бранкуси, секогаш се стремеше кон синтеза на апстракните облици со надреалистички психолошки истражувања. Умре на 31.08.1986 година.

1914.- Убиен е Жан Жорес, еден од најголемите француски борци за мир. Беше голем државник, новинар и филозофски мислител, еден од водачите на Втората интернационала, човек кој зазема истакнато место  во историјата на француското и на меѓународното работничко движење како борец за историските цели на работничката класа. Роден е во 1859 година.

1966.- Англија со победата над Германија со резултат 4:2 во финалето на Светското фудбалско првенство, што се одигра на стадионот „Вембли“, првпат стана светски првак.

1971.- Астронаутите на "Аполо 15", Дејвид Скот и Џејмс Ирвин се спуштија на Месечината.

1974.- Турција, Грција и Велика Британија потпишаа спогодба за прекин на огнот на Кипар.

1975.- Во Хелсинки почна Конференцијата за европска безбедност и соработка (КЕБС), на која присуствуваа државници од 35 земји. Целта на Конференцијата беше да се осигури мирот во Европа.

1999.- Американската армија официјално ја заврши операцијата во Панама по стогодишното присуство во таа земја од Централна Америка.

2003.- Последната „буба“ се симна од производствената лента во Мексико - „фолксваген“ број 21.529.464, колку што за 68 години се произведени во Германија и во други земји, со што заврши историјата на најдолго произведениот автомобил. Производството на „фолксваген“ беше идеја на германскиот дикатарот Адолф Хитлер.

2004.- Во експлозија на гасовод во белгиската индустриска зона Гисленгијен, на 30 километри југозападно од Брисел, загинаа 14 лица.